Rozrząd łańcuchowy i pasowy – który lepszy?

Do niedawna przewaga rozrządu łańcuchowego nad pasowym była niezaprzeczalna. Obecne czasy oparte m.in. na downsizingu i budowaniu lżejszych jednostek napędowych zmieniają jednak układ sił w tym zakresie.
We wciąż popularnych dzisiaj silnikach spalinowych w pojazdach samochodowych bardzo ważne jest prawidłowe działanie każdego układu wchodzącego w ich budowę. Nie inaczej jest z układem rozrządu, synchronizującym pracę zaworów dolotowych i wydechowych z tłokami silnika.
Bardzo ważną kwestią jest to, aby zawory otwierały się i zamykały w odpowiednim momencie, aby nie uległy one uszkodzeniu po uderzeniu w tłoki i aby proces spalania mieszanki paliwowo-powietrznej przebiegał bez zakłóceń, bez względu na warunki, w których silnik musi pracować. Do czarnych scenariuszy w tym przypadku może dojść m.in. w wyniku zużycia lub uszkodzenia elementów napędu rozrządu, czyli pasków lub łańcuchów i elementów je wspomagających. Wtedy proces spalania może zostać zakłócony i w konsekwencji prowadzić nawet do trwałego uszkodzenia silnika. Dlatego ważna jest okresowa kontrola elementów układu rozrządu, aby uniknąć niemiłych niespodzianek.
Zalety rozrządu łańcuchowego
Przez lata rozrząd łańcuchowy miał lepszą prasę od pasowego, ponieważ przez cały okres eksploatacji pojazdu był po prostu bezobsługowy, co przy właściwym użytkowaniu dawało spore oszczędności. Ale tak było do momentu pojawienia się wymogów nakazujących producentom samochodowym budowanie lżejszych, mniejszych i bardziej ekologicznych silników spalinowych, w których popularniejszy stał się rozrząd pasowy, a łańcuchowy stracił na swojej trwałości. Który z nich jest w takim razie lepszy obecnie?
Wiele zależy od tego, w jaki sposób użytkujemy samochód. Rozrządowi łańcuchowemu bardzo szkodzi praca na zimnym silniku związana z częstym pokonywaniem krótkich dystansów przez kierowcę. Nie jest to więc opcja dla tych, którzy autem jeżdżą głównie po mieście. Pokonywanie dłuższych dystansów zapewnia bardziej optymalną temperaturę pracy i lepsze smarowanie łańcucha.
Jedną z istotniejszych przewag obecnego układu łańcuchowego nad pasowym jest to, że nim dojdzie do ewentualnego zerwania łańcucha, to przeważnie będziemy słyszeć od strony silnika charakterystyczne grzechotanie łańcucha, co będzie dla nas jasnym sygnałem, żeby silnikowi przyjrzeli się mechanicy. W układzie pasowym zużyty pasek może się zerwać nagle bez ostrzeżenia.

Zalety rozrządu pasowego
Z kolei w układzie pasowym, mimo że trzeba jego elementy wymieniać częściej niż w przypadku układu łańcuchowego, to ewentualne koszty jego napraw mogą być niższe. Dużo zależy też od tego, z której strony umieszczony jest rozrząd łańcuchowy – tradycyjnie z przodu przy chłodnicy czy z tyłu między silnikiem a skrzynią biegów. Przy tym drugim wariancie dojście do elementów układu rozrządu może być utrudnione i wymuszać demontaż skrzyni biegów i silnika.
Jeden układ lepszy od drugiego? To zależy
W rzeczywistości od tego, który z tych układów rozrządu jest lepszy, zależy nasz styl jazdy oraz to, czy regularnie kontrolujemy ich stan techniczny w serwisie. Jeżeli nie będziemy prawidłowo eksploatowali silnika i wymieniali określonych jego elementów na czas, to i tak narazimy się później na wysokie koszty napraw bez względu na to, czy mamy rozrząd pasowy, czy łańcuchowy.