Elementy układu przeniesienia napędu
Samochód ma za zadanie przewieźć osoby i towary dzięki zmianie ruchu posuwisto-zwrotnego tłoków silnika na ruch obrotowy wału korbowego.
Obrotowy ruch wału przekazywany jest do skrzyni biegów, z której trafia na koła. Tak po krótce można scharakteryzować działanie samochodu. Niby proste, ale w praktyce realizacja tego założenia okazuje się wielką sztuką. Każdy z mechanizmów w pojeździe musi być dobrany do zadań, do który został stworzony samochód. Obok jednostki napędowej, układu zawieszenia i układu hamulcowego, ważną rolę w pojeździe spełnia układ przeniesienia napędu. Układ ten różni się pod względem budowy, w zależności od przeznaczenia samochodu oraz konstrukcji.
Najważniejszym, a jednocześnie najbardziej skomplikowanym elementem układu przeniesienia napędu jest skrzynia biegów. Przez wielu specjalistów uważana za element dużo bardziej skomplikowany niż silnik. Układy napędowe rozwijają się wraz z rozwojem samochodów. Coraz częściej nowe samochody wyjeżdżają z fabryki wyposażone w automatyczne skrzynie biegów. Wielu użytkowników doceniło zalety tego rozwiązania. Jazda w korkach jest dużo przyjemniejsza, gdy nie trzeba cały czas sięgać do drążka zmiany biegów.
Dzisiejsze skrzynie automatyczne to nowoczesne rozwiązania, które często wyposażone są w 7 lub 8 przełożeń. Krokiem milowym w budowie skrzyni automatycznych było zastosowanie dwóch sprzęgieł, które pozwalają na ultraszybką zmianę przełożeń. Coraz częściej w samochodach klasy wyższej nie ma możliwości zamówienia skrzyni manualnej, a w samochodach nastawionych na sport skrzynie manualne to wyposażanie dodatkowe, za które trzeba zapłacić.
Skrzynie biegów, zarówno automatyczne, jak i manualne wymagają serwisowania w postaci wymiany oleju. W skrzyniach automatycznych wymianie podlega również filtr, który filtruje olej przekładniowy. Układ przeniesienia napędu to nie tylko skrzynia biegów, ale również półosie, przeguby oraz wały. Każdy z tych elementów spełnia bardzo ważną funkcję. Istotną kwestią jest także kontrola elementów gumowych, takich jak osłony. Zazwyczaj w samochodach przy kołach stosuje się przeguby homokinetyczne, czyli przeguby, które mogą przenosić moment obrotowy pod rożnymi kątami. Aby nie doszło do zatarcia elementów współpracujących, na przegubie znajdują się osłony, w których wnętrzu znajduje się smar. Uszkodzenie osłony wiąże się z brakiem smaru, a w rezultacie zatarciem przegubu. Awaria przegubu skutecznie unieruchamia samochód.
Jak sprawdzić stan układu napędowego?
Podczas eksploatacji bardzo ważne jest, aby sprawdzać stan elementów gumowych, których awaria może pociągać za sobą dużo poważniejsze konsekwencje. Nie powinno lekceważyć się również szumów dochodzących z okolic skrzyni biegów. Wszystkie „dziwne czy nietypowe” dźwięki mogą wskazywać na zużycie podzespołów układu napędowego:
- głośne stukanie przy skręconych kołach najczęściej informuje o zużytym przegubie przy kole,
- drgania podczas jazdy mogą pochodzić z półosi.
Elementy układu napędowego są równie ważne, jak silnik i hamulce.
